درمان آبسه مقعد در بارداری

آبسه مقعد از جمله بیماری­های دردناک بوده که همراه با عفونت و چرک در این ناحیه می­باشد. این بیماری ناشی از یک عفونت در قسمت بافت اپیتلیوم پوشش کانال مقعد بوده و در نتیجه باعث ایجاد عفونت غدد کوچک مقعدی خواهد شد.  هر چند که ناحیه اطراف مقعد از باکتری­ها غنی بوده ولی در حالت کلی به علت جریان خون زیاد در روده، در آن عفونتی رخ نخواهد داد. معمولا در صورتی که عفونت ایجاد شود، این عفونت همراه با ترکیب انواع متفاوت باکتری­ها خواهد بود و آبسه مقعد ایجاد می شود.

در 50 درصد موارد معمولا آبسه به طرف فیستول پیشروی می­ کند و احتمال دارد در مدت طولانی  بیمار شاهد خروج چرک و خون باشد. برای درمان این بیماری به عمل جراحی نیاز بوده و روش استاندارد درمان آن، جراحی با لیزر می­ باشد.

آبسه مقعد در حالت کلی به دو گروه اصلی عمقی و سطحی تقسیم می­شود که نوع عمقی این بیماری در مقایسه با نوع سطحی، دردسر بیشتری دارد. آبسه آسیب­های قابل توجهی را به بافتهای مجاور خود می­تواند وارد کند. رایج­ترین آبسه مقعد، نوعی بوده که در اطراف این ناحیه و در قسمت سطح آن ایجاد می­شود و معمولا مثل یک جوش، دردناک و متورم بوده که به رنگ قرمز و به صورت گرم در ناحیه نزدیک به مقعد ایجاد می­گردد. در صورتی که آبسه عمقی باشد، در بافت­های عمیق ناحیه اطراف مقعد، به صورت تجمع چرک خواهد بود که این نوع کمتر شایع است و در افراد بسیار کمی دیده شده؛ اما در صورت بروز این نوع آبسه باید هرچه سریع­تر به پزشک مراجعه کرد تا منجر به عفونت شدیدتر نشود. البته هر دو نوع آبسه مقعدی به توجه فوری پزشک نیاز دارند. عدم توجه و تاخیر در درمان بیماری می­تواند منجر به بدتر شدن شرایط بیمار و ایجاد عوارض خطرناکی شود.

علت بروز آبسه مقعد در بارداری

به طور کلی باردار شدن اثرات خاصی بر روی دستگاه گوارش خواهد داشت که یکی از این اثرات، یبوست ناشی از هورمون­های تولید شده در این دوران می­باشد. همچنین عواملی مانند کم­ تحرکی فرد به دلیل افزایش وزن به ویژه در ماه­های آخر بارداری، مصرف قرص آهن و تمایل فرد به غذاهای چرب و شیرین و استفاده کمتر از فیبر غذایی، باعث ایجاد یبوست می ­شود. همینطور با بزرگ شدن اندازه رحم به روده ها فشار بیشتری وارد خواهد شد که منجر به کم­ تحرکی روده و یبوست بیشتر می ­شود.

از این موارد به راحتی می­توان با رعایت رژیم غذایی صحیح ، دارای فیبر، آب فراوان و تحرک زیاد که موجب افزایش حرکات روده خواهد شد، جلوگیری کرد و در نهایت با کنترل میزان کالری مصرفی، از چاق شدن بیش از اندازه و کم ­تحرکی و یبوست ناشی از آن مقابله کرد.

راه­های پیشگیری از آبسه مقعد در بارداری

• مهم­ترین و اولین راه جلوگیری از یبوست، از طریق داشتن رژیم غذایی مناسب و پرفیبر، نوشیدن حداقل 8 الی 10 لیوان آب در روز و ورزش منظم حتی در حد پیاده­روی کوتاه، می­باشد.
• زمانی که فرد احساس دفع دارد، نباید آن را به تاخیر بیندازد. اجابت مزاج نباید با فشار و زور همراه باشد؛ زیرا یکی از مهم­ترین عوامل ابتلا به بیماری­های نشیمنگاه، اجابت مزاج با فشار زیاد است. به همین دلیل در دوران بارداری باید از مواد غذایی حاوی فیبر تا مقدار زیادی استفاده کرد تا بتوان از بروز این عارضه جلوگیری کرد.
• خودداری کردن از نشستن در جای سرد و مرطوب و خیس
• نشستن و ایستادن برای مدت طولانی، می­تواند زمینه را برای ابتلا به آبسه مقعد فراهم کند.

عوارض آبسه مقعد در بارداری

• ایجاد فیستول:

در 30 الی 60 درصد افراد مبتلا به آبسه مقعدی و با توجه به شدت و نوع آبسه و درمان­های صورت گرفته، فیستول ایجاد می­شود.

• ایجاد عفونت و انتقال آن توسط جریان خون به نقاط دیگر بدن
• بی­اختیاری مدفوع

اصول درمان آبسه مقعد در بارداری

زمانی که آبسه به مرور زمان  و به طور خود به خود تخلیه نمی ­شود، تنها روشی که برای درمان می­توان استفاده کرد، عمل جراحی و برش دادن آن بوده که به این طریق چرک را می ­توان خارج کرد. با خارج شدن چرک که با بیهوشی عمومی و یا بی­حسی موضعی توسط پزشک انجام می­گیرد، درد کاهش خواهد یافت. معمولا پس از انجام جراحی، بیمار همان روز و یا روز بعد مرخص می­شود.

لازم است که بیمار بعد از تخلیه چرک، روزی سه الی چهار مرتبه به مدت 20 دقیقه در لگن آب گرم که حاوی چند قطره بتادین است، نشسته تا جای چرک ضدعفونی گردد و بعد از خشک شدن، آن را پانسمان نماید.