ارتباط کرونا با بیماری های گوارشی

بیماری ویروس کرونا در حال حاضر باعث ایجاد یک همه گیری جهانی شده است. علت آن سندرم حاد تنفسی کرونا ویروس (SARS-CoV-2)  است که عضوی از تیره ویروس بتاکورونا می باشد. با اینکه اکثر بیماران معمولاً تب و بیماری تنفسی دارند، بعضی از بیماران علائم گوارشی مانند اسهال، استفراغ و درد شکم را نیز نشان داده اند. پژوهشگران در مطالعات انجام شده RNA ویروس کرونا را در نمونه های مدفوع بیماران آلوده شناسایی کرده اند و مشخص شده که آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین 2 که گیرنده ویروس کرونا است در سلولهای اپیتلیال دستگاه گوارش بیماران بسیار افزایش داشته است. این شواهد که مربوط به ارتباط بیماری کرونا و مشکلات گوارشی است، نشان می دهد ویروس کرونا می تواند به طور فعال دستگاه گوارش را آلوده کرده و در آنجا تکثیر شود. این عارضه پیامدهای مهمی در مدیریت بیماری، انتقال و کنترل عفونت دارد. در این مقاله، جنبه های مهم آلودگی دستگاه گوارش به بیماری کرونا را مرور می کنیم.

مکانیسم عملکرد بیماری کرونا و مشکلات گوارشی

 مشاهده نمونه های بیوپسی و اتوپسی از روده بیماران آلوده در زیر میکروسکوپ الکترونی تکثیر ویروس فعال را در روده های کوچک و بزرگ را نشان داده است. از آنجا که ویروس SARS ‐ CoV-2 می تواند با میل ترکیبی بالا به آنزیم مبدل آنژیوتانسین 2 (ACE2) در انسان متصل شود، به راحتی در بدن انسان گسترش می یابد زیرا این آنزیم گیرنده عملکردی برای ورود ویروس کرونا به سلول هاست. چندین مطالعه همچنین تأیید می کند که ویروس کرونا از گیرنده ACE2  برای ورود به سلولهای هدف نیز استفاده می کند. همچنین ACE 2 به طور گسترده ای در اندام های مختلف انسانی، از جمله مخاط دهان و بینی، حلق بینی، ریه، روده کوچک، روده بزرگ، کلیه، طحال، کبد و مغز توزیع شده و در سراسر بدن وجود دارد. حتی مشخص شده که افزایش تحریک ACE 2 در دستگاه گوارش (به ویژه روده بزرگ) تقریباً 100 برابر بیشتر از دستگاه تنفسی است. بنابراین، جای تعجب نیست که دستگاه گوارش بخصوص معده، اثنی عشر و رکتوم، خطر حمله ویروس کرونا را داشته باشد. در برخی موارد، علائم گوارشی به عنوان اولین علائم COVID-19 گزارش می شود. این یافته ها حاکی از آن است که ویروس می تواند ارتباط بیماری کرونا و مشکلات گوارشی در COVID-19، از جمله اسهال، حالت تهوع، استفراغ و کاهش اشتها را توضیح دهد. ویروس کرونا از طریق زیر باعث ایجاد مشکلات گوارشی می شود :

• ویروس به طور مستقیم وارد سلول های روده می شود
• باعث افزایش پاسخ التهابی روده می شود
• به سلول های اپیتلیال روده به صورت مستقیم و غیر مستقیم آسیب وارد می کند
• تعادل میکروبی و فلور طبیعی دستگاه گوارش را بر هم می زند
• تعادل در میزان ترشحات گوارشی را مختل می کند
• باعث فعال شدن سیستم عصبی روده ای می شود
• باعث افزایش آنزیم های کبدی و اختلال کبدی می شود
• باعث تنگی و اتساع متناوب روده کوچک می شود
• باعث آسیب به سلول های مخاطی مری می شود

مطالعات درگیری دستگاه گوارش در بیماری کرونا

درگیری دستگاه گوارش (GIT)  به دلیل عفونتهای ویروسی کرونا تاکنون در حیوانات و انسانها به خوبی اثبات شده است. 10.6٪اسهال با ویروس SARS و 30٪ علائم اسهال با MERS دیده شده است. اگرچه گزارش های قبلی COVID-19 شیوع اسهال را در حد 1 تا 3/8٪ گزارش کرده بود، اما با توجه به اینکه اخیرا مطالعات مرتبط با ارتباط بیماری کرونا و مشکلات گوارشی بیشتر مورد توجه قرار گرفتند، این ارقام همچنان افزایش در حال افزایش است. بي اشتهايي بيشتر از ساير علائم گوارشی گزارش شده است، اما از آنجا كه ارزيابي عيني بی اشتهایی مشكل است، شايع ترين علامت قطعي بیماری کرونا در دستگاه گوارش، اسهال است. به دنبال اسهال مزمن بیماران مبتلا به کرونا بعد از مدتی دچار زخم مقعدی و شقاق نیز می شوند. کلیه بیمارانی که دچار یبوست یا اسهال مزمن می شوند احتمال ابتلا به بیماری های مقعد مثل هموروئید و شقاق در آنها بسیار بالا می باشد.

علائم ارتباط بیماری کرونا و مشکلات گوارشی

• کم اشتهایی
• اسهال
• حالت تهوع
• استفراغ
• درد شکمی
• خونریزی از دستگاه گوارش
• از دست دادن قدرت تشخیص مزه ها و حس چشایی

سوالات متداول ارتباط بیماری کرونا و مشکلات گوارشی

1-آیا اسهال همراه با کرونا همیشه ناشی از ویروس کوید می باشد؟

اسهال ممکن است بعضی اوقات علامت ناشی از کرونا باشد اما پژوهش ها نشان داده که 22.2٪ از بیماران قبل از تشخیص COVID-19 به اسهال مبتلا بوده اند.

2-اسهال چه مدت زمان بعد از ورود ویروس به بدن شروع می شود؟

اسهال معمولاً 1 تا 8 روز و به طور متوسط حدود 4 روز بعد از ابتلاء بیمار به ویروس کرونا شروع می شود. همانطور که قبلا نیز گفته شد حدود 22 درصد از بیماران قبل از تشخیص بیماری کرونا به اسهال مبتلا بوده اند.

3-مدفوع بیمار مبتلا به کرونا تا چند روز بعد از بهبودی آلوده به ویروس است؟

آزمایشات همچنین آلوده شدن مدفوع بیماران به ویروس را اثبات کرده اند به طوری که حتی پس از منفی شدن سوآپ حلق، بیماران به طور متوسط ​​7 روز از نظر RNA ویروسی در مدفوع مثبت باقی می مانند. آزمایش مدفوع بیماران ممکن است بعد از بهبودی همچنان بین یک تا 16 روز از نظر وجود ویروس مثبت باشد.

4-آیا وجود ویروس کرونا در مدفوع بیمار مبتلا قابل انتقال به سایر افراد است؟

مدفوع بیماران به عنوان منبع قوی برای انتقال ویروس کوید 19 است و بیماران می توانند از طریق مدفوع ویروس را به سایر افراد انتقال دهند. به همین دلیل جدا کردن توالت بیماران کرونایی از افراد سالم بسیار حائز اهمیت است.

5-ویروس کوید 19 همراه با مدفوع آلوده تا چه مدت بر روی سطوح باقی می ماند؟

نشان داده شده است که ویروس به صورت آئروسل به مدت 3 ساعت و نزدیک به 72 ساعت بر روی سطوح پلاستیکی و فولاد ضد زنگ زنده می ماند. نمونه های جمع آوری شده از سطح کاسه توالت، کاسه سینک ظرفشویی و دستگیره درب سرویس بهداشتی که توسط یک بیمار با آزمایش مدفوع مثبت استفاده شده است، آغشته به ویروس بوده است و این امر اهمیت بهداشت و نظافت را تایید می کند. وجود مقدار زیاد ویروس در مدفوع، پایداری و زنده ماندن آن بر روی سطوح و تولید بخار در توالت، ویروس را به عامل مهمی برای انتشار ویروس از انسان به انسان تبدیل می کند. بنابراین بکارگیری استراتژی های مورد نیاز برای کنترل عفونت، از انتقال ویروس از طریق مدفوع به دهان جلوگیری می کند.

6-آیا بین شدت بیماری کرونا و شدت علائم گوارشی ارتباطی وجود دارد؟

بین شدت بیماری کرونا و علائم دستگاه گوارش همبستگی وجود دارد به این معنی که هرچه شدت درگیری با کرونا بیشتر و وضعیت بیمار بحرانی تر باشد مشکلات گوارشی نیز بیشتر خواهد بود.