دهانه مقعد در انتهای کانال مقعد قرار گرفته است و التهاب مقعدی یا ورم مقعدی در این ناحیه بروز می کند. در هنگام دفع که فشار رکتوم بیش از حد زیاد می شود، اسفنکتر داخلی مقعد شل می شود تا مدفوع بتواند از کانال مقعد و دهانه مقعدی عبور کرده، به خارج از بدن راه پیدا کند. این ناحیه از غدد، مجاری، رگ های خونی، مخاط، بافت ها و پایانه های عصبی (Terminal Ends) تشکیل شده است و به همین علت نسبت به التهاب، درد، سوزش و سایر احساسات بسیار حساس است. بسته به علت ایجاد کننده، التهاب مقعدی می تواند باعث تورم، ایجاد احساس گرما، درد یا سوزش شدید (بخصوص بعد از عمل دفع) و حتی خونریزی و عفونت شود.
بخشی از آناتومی دستگاه گوارش که محل مقعد (Anus)، کانال مقعدی (Anal Canal) و رکتوم (Rectum) را نشان می دهد
التهاب مقعدی یا ورم مقعدی می تواند دلایل زیادی داشته باشد. خوشبختانه، اکثر آنها نگران کننده نیستند، اما برخی از آنها می توانند جدی باشند. در صورتی که التهاب مقعدی همراه با علائم زیر باشد، باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کرد:
پزشک از طریق معاینه دیجیتال و یا از طریق بصری می تواند به وجود بیماری هایی مانند بواسیر یا هموروئید و حتی شقاق یا فیشر مقعدی پی ببرد. همورویید و فیستول هایی که از این راهها قابل تشخیص نیستند، می توانند به روش های زیر بررسی شوند:
این وسیله لوله ای است که از انتهای آن نور ساطع می شود و به پزشک اجازه می دهد داخل مقعد و رکتوم را ببیند.
این روش با استفاده از یک لوله انعطاف پذیر مجهز به نور و دوربین، به پزشک اجازه می دهد تا از نزدیک روده و روده تحتانی را بررسی کند.
کولونوسکوپ دارای یک لوله طولانی و انعطاف پذیر و مجهز به دوربین است و امکان مشاهده روده را فراهم می کند.
پزشک از طریق دستگاه های تشخیصی مانند آنوسکوپ می تواند به علت التهاب مقعد پی ببرد
8 مورد از علل اصلی التهاب مقعد یا ورم مقعدی و درمان های مناسب آنها بطور خلاصه در زیر ارائه شده است:
یکی از دلایل التهاب مقعد آنوزیت است. آنوزیت یک اختلال شایع و عبارت است از التهاب پوشش مقعد است. آنوزیت غالبا به جای بواسیر، اشتباه تشخیص داده می شود. علائم این بیماری شامل درد و ترشحات مرطوب و گاه خونین است. آنوزیت معمولاً به راههای زیر ایجاد می شود:
نوع درمان آنوزیت بستگی به علت اصلی دارد. اگر علت آن بیماری التهابی روده یا عفونت باشد، فرد به درمان پزشکی نیاز دارد. در غیر اینصورت، معمولا روش های زیر توصیه می شود:
پیروی از یک رژیم غذایی پر فیبر میتواند در درمان و پیشگیری التهاب مقعد ناشی از آنوزیت موثر باشد
وقتی رگهای خونی مخاط مقعد و اطراف آن متورم شده باشند، به آن بواسیر یا هموروئید خارجی گفته می شود. بواسیر یک عارضه متداول است و گفته می شود که از هر 4 فرد بالغ، 3 نفر به نوعی از آن متاثر می شوند. بواسیر می تواند باعث التهاب مقعد شود و علل اصلی بروز آن عبارتند از:
اگرچه، در اغلب مواقع بواسیر مشکل جدی ایجاد نمی کند و در هفته اول برطرف می شود، ولی در موارد شدید بیماری، بواسیر می تواند به صورت یک توده ظاهر شود، و ممکن است دردناک و همراه با خونریزی باشد. عوارض هموروئید را مطالعه کنید.
بواسیر پیشرفته و طولانی مدت ممکن است نیاز به درمان های پزشکی مانند لیزر یا جراحی داشته باشد. در سایر موارد، راهکارهای زیر پیشنهاد می شود:
زائده های بواسیر خارجی در اطراف و خارج مقعد می توانند یکی از علل التهاب مقعد باشند
شقاق مقعدی یا فیشر آنورکتال یکی دیگر از دلایل شایع التهاب مقعد است و به پارگی و زخم پوست و مخاط مقعد گفته می شود. شقاق مقعد هم می تواند با بواسیر اشتباه شود و ناشی از دلایل زیر است:
در صورتی که شقاق مقعد پیشرفته باشد درمان آن با جراحی و با لیزر شقاق انجام می شود. برای درمان موارد معمولی شقاق مقعد نیز، همان راهکارهایی که در درمان آنوزیت و بواسیر گفته شد، به آرامش یافتن التهاب مقعد کمک می کند.
آبسه مقعدی از دلایل دیگر بروز التهاب مقعد است که بیشتر، افراد سنین 20 تا 40 سال و مردان را درگیر می کند. آبسه مقعدی هنگامی ایجاد می شود که یک غده موجود در مقعد دچار گرفتگی و به دنبال آن، عفونت شود. علت ایجاد عفونت تهاجم باکتریها، مدفوع یا مواد خارجی از طریق ترکهای کوچک به درون توده است. تجمع چرک می تواند باعث ایجاد درد بسیار زیاد، تورم، تب و توده در دور تا دور مقعد شود. خطر بروز آبسه مقعدی در شرایط خاصی مانند کولیت، هموروئید و شقاق افزایش می یابد.
موثرترین روش درمان آبسه مقعدی تخلیه به روش جراحی (Surgical drainage) است. برای آن دسته از بیمارانی که مبتلا به شرایط زمینه ای مانند دیابت هستند و نیز، افرادی که سیستم ایمنی سرکوب شده دارند توصیه آنتی بیوتیک ها می تواند مفید باشد. بهترین روش تخلیه آبسه با لیزر پرتوان دی اکسید کربن توسط متخصص جراحی و لیزر با تجربه است.
فیستول تونلی است که درون مقعد تشکیل می شود و از طریق پوست روی باسن بیرون می زند و می تواند باعث التهاب مقعد شود. طبق اعلام مرکز پزشکی سوئد در سیاتل (Swedish Medical Center in Seattle)، نیمی از افرادی که به آبسه مقعد مبتلا شده اند دچار فیستول می شوند. علائم فیستول عبارتند از:
درمان اصلی فیستول مقعدی، جراحی است. تونل فیستول های مقعدی را می توان توسط جراحی باز کرد و به هم بخیه کرد. کم عارضه ترین و بهترین روش درمان فیستول جراحی با لیزر پرتوان توسط متخصص جراحی و لیزر ماهر در این زمینه می باشد.
آبسه، فیستول و شقاق از علل مهم ایجاد کننده التهاب مقعد می باشند
بیماری کرون یک بیماری ارثی است که باعث التهاب مزمن دستگاه گوارش می شود و بیشتر اوقات روده کوچک را متاثر می کند. اما می تواند بر کل دستگاه گوارش از جمله مقعد نیز تأثیر بگذارد. گزارشات اپیدمیولوژیک نشان می دهند که تا 43 درصد افراد مبتلا به بیماری کرون (Crohn’s) دارای علائم بیماری پری انال کرون نیز هستند. علائم این بیماری شامل شقاق مقعد و فیستول مقعدی است.
درمان بیماری پری انال کرون اغلب چند وجهی است و می تواند شامل موارد زیر باشد:
التهاب مقعد گاهی می تواند ناشی از سرطان مقعد باشد، اگرچه این بیماری بسیار نادر است . علائم بیماری مشابه علائم سایر اختلالات مقعد و شامل موارد زیر است:
پزشکان هنگام تصمیم گیری در مورد نحوه درمان سرطان مقعد ، فاکتورهای مختلفی از جمله نوع تومور، میزان گسترش آن در بدن، سن و سلامت کلی فرد را بررسی می کنند. یک برنامه درمانی برای سرطان مقعد ممکن است ترکیبی از شیمی درمانی ، پرتودرمانی و جراحی باشد.
سرطان مقعد از عوامل ایجاد التهاب مقعد است و نیاز به توجه پزشکی دارد
اصطکاک ناشی از فعالیت جنسی در مقعد، مخصوصا بعد از رابطه جنسی خشن مقعدی می تواند باعث تحریک بافت های حساس اطراف آن شود و ایجاد التهاب مقعد، تورم، ترشح یا خونریزی کند.
از آنجا که رابطه جنسی مقعدی با خطر عفونت باکتریایی همراه است، افراد باید خطرات را در نظر بگیرند و از انجام آن اجتناب کنند. همچنین توجه کنید که آناتومی ناحیه مقعد برای خروج مدفوع طراحی شده است و ایجاد رابطه مقعدی آسیب جدی به بافت ناحیه وارد می کند.
در بیشتر موارد، التهاب مقعد بیش از این که خطرناک باشد ناراحت کننده است. ابتدا از اقدامات خانگی مانند رژیم غذایی پر فیبر، تسکین دهنده های درد و حمام گرم استفاده کنید. اگر پس از چند روز تسکین پیدا نکردید، در مورد روشهای درمانی با متخصص جراحی عمومی و لیزر با تجربه صحبت کنید. او می تواند به کاهش التهاب مقعد کمک کند و شما را در مسیر بهبودی سریع قرار دهد.
ممکن است پزشک شما استفاده از پوار مقعدی یا دوش مقعدی را به شما پیشنهاد…
بواسیر (Hemorrhoids)، که به آن هموروئید نیز گفته می‌شود، تورم یا گشاد شدن رگهای خونی…
شقاق مقعدی یک بریدگی یا پارگی کوچک در پوست یا پوشش مخاطی مجرای مقعد یا…
زگیل آبکی یا مولوسکوم کونتاژیوزوم نوعی عفونت ویروسی پوست است که توسط ویروسی به نام…
در گذشته امکان درمان فیستول مقعدی بدون جراحی امری کاملا غیر ممکن بود. زیرا فیستول…
بی اختیاری ادرار یکی از اختلالات رایج هم در بین مردان و هم زنان است.…
اولین بانوی جراح تخصصی هموروئید و شقاق با لیزر در ایران. تمام مراحل با لیزر و توسط دکتر سعادتی انجام می شود. واتساپ 09120052674
نمایش دیدگاه ها
سلام.روز بخیر خانم دکتر.اطراف مقعد من از یک طرف حالت شقاق داره و،از طرف دیگه کمی گود شده و قرمز رنگ هستش.گود شدگی سوزش داره. وقتی مداوم می‌نشینم سوزش بیشتر میشه.بابت دفع و... مشکلی ندارم.فقط سوزش بیشتر میشه.
لطفا راهنمایی کنید
شما مستعد ابتلا به آبسه مقعدی و فیستول مقعدی می باشید. بنابراین برای درمان شقاق و التهاب و درماتیت ایجاد شده از یک متخصص داروی مناسب بگیرید. درضمن اصلاح رژیم غذایی، مصرف آب بیشتر و استفاده از بالش نرم برای نشستن را هم فراموش نکنید. توصیه می کنم بعد از هر دفع مدفوع نیز 10 دقیقه در لگن آب ولرم بنشینید.
سلام خانم دکتر
بنده چند سال پیش به علت کرونا و یبوست ایجاد شده مجبور به جراحی ناحیه مقعد شدم در کرج
و هیچ مشکلی نداشتم. چند روز پیش عمل کلیه با بی حسی کمر انجام دادم. از اون روز احساس درد در ناحیه مقعد دارم و دیدم یک ضایعه کوچک در کنار مقعد هست
دکتر جراح بهم گفت در اثر عمل فشار اومده و خون مردگی در مویرگ اون نقطه مشاهده کرده و بعد چند روز اوکی می شود
البته بنده نگران عمل جراحی هستم و میخواستم نظر شمارا بپرسم
دقیقا همین طور است. طبق دستور پزشک معالج عمل کنید. توصیه می کنم از لگن آب ولرم یا کمپرس گرم برای کاهش درد و التهاب استفاده کنید.
سلام خانم دکتر خدا قوت خانم دکتر من وقتی خوراکی شیرین مثله نوشابه شیرینی وغیره بخورم درناحیه مقعد یا خارش میشه یا از داخل ورم/میکنه
ممکن است دچار عفونت قارچی شده باشید. در هر صورت لازم است توسط متخصص معاینه شوید و داروی مناسب دریافت کنید. در آینده دچار عوارض دیگری خواهید شد.
خانم دکتر خوبی
بنده یکسالی هست احاس کند کاری روده دارم و بعد با یبوست و خونریزی مواجه شدم و در نهایت الان دفع مدفوع همراه درد است و احساس سفتی در مقعد دارم
آیا معاینات با دستگاه یا کلونوسکوپی توسط شما انجام میشه یا نظر شما مراجعه به متخصص دیگه است؟؟
من کولونوسکوپی را انجام نمی دهم اما برای افراد زیر 40 سال نیز معمولا نیازی به انجام این کار نیست. مگر خونریزی و علائم مشکوک داشته باشند. برای افراد بالای 40 سال نیز عموما این عمل انجام نمی شود. ابتدا با داروهای روتین و مراقبت های خانگی سعی می شود که درمان انجام شود. درصورت بروز علائم مشکوک و یا خونریزی بدون علت کولونوسکوپی تجویز خواهد شد.
سلام خانم دکتر
من یک ماهی هست که داخل مقعد یک دونه احساس میکنم که قابل مشاهده نیست و با انگشت که داخل مقعد میکنم یک چیز ریز احساس میکنم که درد و سوزش ایجاد می‌کند و با رابطه مقعدی متورم میشه و میاد بیرون و تا یک هفته درد و سوزش شدید داشتم که بعد از یک هفته تورم از بین رفت یک سالی بود که قبل از اجابت مزاج خارش شدید داشتم و با آب گرم خیلی میشستم تا برطرف بشه ولی الان خارش ندارم فقط درد دارم موقع لمس و تحریک
شما مبتلا به هموروئید داخلی می باشید و رابطه مقعدی منجر به تشدید بیماری شما می شود. برای درمان هموروئید و اقدامات تخصصی به پزشک مراجعه کنید و از فشار آوردن به ناحیه نیز خودداری کنید.
سلام خانوم دکتر من اسپاسم ناحیه مقعدی داشتم پماد ونوپلنت زدم ک داخل مقعد متوجه یچز گوشتی مانند شدم به فوق تخصص جراح کروکتال مراجعه کردم گفت علتش التهاب مقعد و پماد دست ساز بهم داد خواستم نظر شمام بدونم در ضمن گاز زیاد خارج میکنم و یبوست دارم
علاوه بر اصلاح رژیم غذایی و مصرف پماد تجویز شده نشستن در لگن آب ولرم را هم به شما توصیه می کنم. احتمالا به همورویید و شقاق مبتلا شده اید. اگر مراقبت ها را به طور منظم پی گیری کنید درمان خواهید شد.