بیماری های کف لگن

قبل از اینکه به شرح بیماری­های کف لگن بپردازیم، مروری بر معرفی این ناحیه از بدن خواهیم داشت. در کف لگن برای زنان، عضلات، رباط­ها و بافت پیوندی وجود دارند که اندام­هایی نظیر شکم، مثانه، رحم، واژن و رکتوم را حفاظت می ­کنند. در مردان نیز در ناحیه­ی کف لگن، عضلات ، بافت­ها و اعصاب چنین عملکردی دارند. در صورتی که دچار گرفتگی یا ضعف شوند و یا عملکرد به موقع نداشته باشند، انواع بیماری ­ها نظیر بی­ اختیاری در ادرار، یبوست و… می­ توانند رخ دهد.

قرارگیری عضلات کف لگن

از آنجایی که برخی بیماری­های کف لگن این عضلات را درگیر می­سازند، بهتر است در مورد مکان قرارگیری آنها بدانیم. عضلات کف لگن شبیه یک ترامپولین از جلو به استخوان شرمگاهی و از پشت به دنبالچه، و هم چنین از طریق یک استخوان نشیمنگاهی از یک سمت به استخوان نشیمنگاهی دیگر در روبروی آن متصل می ­شوند.

وظایف عضلات کف لگن

• حمایت از اندام­های داخل کف لگن
• کنترل ادرار و مدفوع
• فعالیت جنسی
• حمایت از جنین
• همراه با عضلات ناحیه­ی شکم و کمر، به ثبات کمر کمک می­ کنند.

طبیعی است که بیماری­های کف لگن سبب اختلال در عملکرد و وظایف عضلات این ناحیه خواهند شد.

عوامل ایجاد کننده­ی بیماری­های کف لگن و اختلال عضلات این ناحیه

• زایمان
• چاقی
• زور زدن زیاد موقع یبوست
• فشار روحی و استرس عاطفی
• سرفه­­ی مزمن
• ورزش شدید
• سن بالا
• بیماری­های عصبی
• عوامل ژنتیکی
• سیگار کشیدن
• رژیم غذایی نامناسب

همانطور که مشاهده کردیم یکسری عوامل سبب بیماری­های کف لگن می ­شوند که از مهم­ترین آن­ها می ­توان به بیماری های:

بی اختیاری ادراری

بی اختیاری در دفع مدفوع

تورم واژن

افتادگی احشاء لگن

همورئید و شقاق یا همان بواسیر و فیشر

کیست مویی پایین کمر

فیستول مقعد و انواع دیگر فیستول

آبسه مقعد و انواع دیگر آبسه مقعد

میزان شیوع بیماری­های کف لگن در زنان:

• زنان 20 تا 39 سال، 10%
• زنان 40 تا 59 سال، 27%
• زنان 60 تا 79 سال، 37%
• تقریبا نیمی از زنان 80 سال به بالا

راه­های تشخیص بیماری­های کف لگن

تمام لگن و رکتوم، بصورت ایستاده یا خوابیده به پشت در بیمار معاینه می ­شود، یا حتی برای تشخیص ممکن است از بیمار بخواهند تا در حین بررسی، سرفه کند، تا وجود نشتی که در اثر فشار به لگن ایجاد می­ گردد را ببینند.

تقویت عضلات کف لگن

جهت تقویت عضلات این ناحیه، نکته­ی مهم، تمایز آنها از عضلات دیگر این ناحیه مثل ران و باسن است، لذا حتما باید زیر نظر فیزیوتراپیست انجام شوند که این کار را از طریق تمرین درمانی و بایوفیدبک تراپی انجام می­دهند. همچین برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های کف لگن و تقویت عضلات کف لگن می توانید تمرینات کگل را در منزل انجام دهید. دقت کنید این ورزش برای بیماران مبتلا به شقاق و بیمارانی که به هر دلیل دچار اسپاسم و گرفتگی عضلانی در ناحیه مقعد و کف لگن می باشند ممنوع است و بیماری را تشدید می کند.

درمان غیر از جراحی بیماری های کف لگن

• تغییر شیوه­ی زندگی: منظور از این روش این است که اگر فردی بی اختیاری ادراری دارد، مصرف مایعات و خوراکی های مدر (ادرارآور) را محدود کند، مخصوصا اگر حاوی کافئین باشد. یا اگر فردی دچار یبوست هست به دلیل فشاری که هنگام دفع به عضلات این ناحیه وارد می­گردد، مصرف فیبر را در رژیم غذایی افزایش دهد.
• تمرین دادن مثانه: در این روش بیمار تلاش می­کند تا در فاصله زمانی ­های معینی ادرار کنند و در خارج از این ساعات از توالت رفتن اجتناب کنند. این روش در درمان و کنترل بیماری همورئید و یبوست نیز کاربرد دارد.
• کاهش وزن: از آنجایی که چاقی یکی از عوامل ایجاد کننده­ی بیماری­های کف لگن است، لذا کاهش وزن کمک شایانی به بهبود آن می­ کند.
• ورزش کِگِل (Kegel): این تمرین سبب می­شود تا عضلاتی که در کف لگن قرار دارند و از واژن، مجرای ادراری، رکتوم و… حمایت می­کنند، تقویت شوند. انجام این ورزش بدین صورت است که حدود 10 ثانیه، عضلاتی که جلوی ادرار را می­گیرند منقبض کرده و به آرامی رها می­کنید. این حرکت را باید روزی 50 بار و به مدت 6-4 بار در هفته انجام دهید.

پساری واژن (Vaginal Pessary): وسیله ­ای که داخل واژن قرار می­دهند تا به حمایت از اندام­ های داخل ناحیه­ی لگن کمک کند. نوع پساری بسته به تشخیص پزشک است.