هموروئید یکی از بیماری های شایع قسمت انتهایی دستگاه گوارش است که در ناحیه مقعد و رکتوم ایجاد خارش، سوزش و درد می کند. تسکین درد هموروئید در پروسه درمانی این بیماری بسیار مهم است چرا که درد ناشی از هموروئید می تواند زندگی بیمار را با چالش جدی رو به رو کند.
در حال حاضر برای تسکین درد هموروئید هم می توان از داروهای مسکن ( بی نسخه و یا تجویزی) استفاده نمود و هم اینکه چندین اقدام مهم غیر دارویی انجام داد که در ادامه بحث آورده می شود.
درد ناشی از هموروئید
به طور کلی این بیماری به دو دسته هموروئید داخلی و هموروئید خارجی تفکیک می شود. درد هموروئید غالبا مربوط به هموروئید خارجی است. هموروئید داخلی در بیشتر موارد فاقد درد است حتی زمانی که دچار خونریزی می شود.
هموروئید خارجی در اطراف مقعد ایجاد می گردد. پوست این ناحیه حساس تر از ناحیه داخلی است به همین دلیل علائم خارش و درد را بیشتر بروز می دهد.
در مواقعی که در داخل بافت هموروئید خارجی احتقان خونی ایجاد می شود، درد هموروئید به صورت ناگهانی و شدید رخ می دهد. این حالت به ترومبوز شدن هموروئید مشهور است. در حالات عادی هموروئید خارجی موجب درد خفیف می گردد اما با پیشرفت بیماری و آسیب دیدن بافت درد شدیدتر می شود.
راه های تسکین درد هموروئید قبل و بعد از جراحی
انجام پروسه درمانی هموروئید به صورت خود به خود موجب کم شدن شدت درد ناشی از این بیماری در دراز مدت می گردد. با این وجود برای تسکین درد هموروئید به خصوص بعد از جراحی هموروئید به صورت آنی و همچنین در طول مدت درمان می توان از داروهای ضد درد بدون نسخه و در صورت لزوم مسکن های تجویزی استفاده نمود.
مسکن های مورد استفاده برای تسکین درد هموروئید به صورت قرص (سیستمیک)، ژل، کرم و لوسیون (موضعی) هستند. به طور کلی استفاده از مسکن های موضعی عوارض و خطرات کمتری را متوجه فرد می کنند.
همچنین درمان و مراقبت های خانگی هموروئید مثل نرم کردن مدفوع، استفاده از حمام سیتز و روغن های گیاهی و دمنوش ها می تواند تا حدی به کاهش درد هموروئید چه در طول درمان و چه بعد از جراحی هموروئید کمک کند.
تسکین درد هموروئید با مسکن های OTC
استامینوفن، ، تیلنول (Tylenol) و ایبوپروفن از جمله مسکن های OTC هستند که می توان برای تسکین درد هموروئید از آنها استفاده نمود. تیلنول فقط به تسکین درد کمک می کند، اما ایبوپروفن می تواند به کاهش درد و تورم در ناحیه اطراف مقعد نیز کمک کند. تیلنول یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی است.
وجود تورم به خصوص بعد از عمل جراحی یا لیزر هموروئید نقش زیادی در شدیدتر شدن درد هموروئید دارد. هر دارو یا اقدامی که بتواند به کاهش تورم کمک کند می تواند نقش بسزایی در تسکین درد هموروئید داشته باشد.
تسکین درد هموروئید با مسکن های تجویزی
استفاده از مسکن های استروئیدی مانند هیدروکورتیزون می توانند تاثیر زیادی در کاهش درد، التهاب و همچنین سوزش داشته باشند. این مسکن ها هم به صورت تجویزی و هم بدون نسخه در دسترس هستند. اما توصیه می شود بدون تجویز پزشک استفاده نشود.
ممکن است پزشک برای شما پماد رکتول نیز تجوز کند که علاوه بر تسکین درد هموروئید علائم دیگر مثل خارش و التهاب را نیز تخفیف می دهد.
خارج کردن لخته خون
در مواردی که دلیل اصلی بروز درد شدید و ناگهانی، وجود لخته خون در داخل بافت هموروئیدی (ترومبوز) است برداشتن لخته خون می تواند تا حد زیادی موجب تسکین درد هموروئید شود. این عمل باید توسط پزشک متخصص صورت گیرد. به خصوص در 72 ساعت اولیه بروز هموروئید ترومبوزه تخلیه آن بسیار تسکین دهنده می باشد.
جمع بندی
درد هموروئید غالبا مربوط به هموروئید خارجی است. برای تسکین درد هموروئید می توان از مسکن های بدون نسخه و تجویزی استفاده کرد. با این وجود استفاده از مسکن ها بدون طی کردن اقدامات درمانی موجب بهبودی هموروئید نمی شوند بلکه در دراز مدت وضعیت بدتر می شود.
استفاده دراز مدت از مسکن های استروئیدی موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن و ضعیف شدن پوست می گردد. در نتیجه زمینه ایجاد عفونت را افزایش می دهد.
اقداماتی چون انجام حمام سیتز، مصرف کرم های منقبض کننده رگ ها، ورزش منظم، تنظیم رژیم غذایی، استفاده از مرطوب کننده ها می توانند موارد خفیف هموروئید را درمان کنند در نتیجه در تسکین درد هموروئید موثر باشند. موارد شدید هموروئید نیاز به درمان های تخصصی مانند جراحی بواسیر ویا لیزر هموروئید دارد.