فیستول, کیست مویی

تفاوت کیست مویی و فیستول

تفاوت کیست مویی و فیستول

تفاوت کیست مویی و فیستول در این است که، کیست مویی (بیماری سینوس پیلونیدال) در اثر فرو رفتن مو به درون پوست در ناحیه خاجی-دنبالچه ای (sacrococcygeal region)، و به دنبال آن ایجاد واکنش التهابی توسط بدن ایجاد می شود. کیست مویی پایین کمر معمولا با یک دهانه یا سوراخ به خارج باز می شود و معمولا کمی بالاتر از شکاف باسن قرار دارد. اما فیستول ها از کیست مویی منشا می گیرند. گاهی اوقات، اگر کیست مویی به آبسه تبدیل شود و بتوانند از طریق منفذ دیگری نیز به خارج راه پیدا کند، فیستول ایجاد می شود. فیستول معمولا در شکاف بالای مقعد قرار می گیرد و شیوع آن در مردان جوان و بالغ سفید پوست و در افراد پر مو شایع تر است.  فیستول یک عارضه حاد بر اثر یک کیست مویی یا آبسه درمان نشده است.

علت بروز کیست مویی و فیستول

علت اصلی بروز کیست مویی و فیستول یکی است. در گذشته اعتقاد بر این بود كه آنها بقایای مادرزادی بافت جنین یا غده هایی هستند كه معمولاً هنوز هم در بعضی از حیوانات وجود دارند. اما امروزه اعتقاد بر این است که موها در منافذ پوستی نفوذ می کنند و برای تشکیل لانه در عمق بافت زیر جلدی (سینوس پیلونیدال)  جمع می شوند، و بدن در مقابل آنها به عنوان جسم خارجی واکنش نشان می دهد، بنابراین کیست ایجاد می کنند. فیستول پیلونیدال، همانطور که گفته شد، از کیست منشا می گیرد. عوامل زیر در ایجاد کیست مویی و فیستول موثر شناخته شده اند:

  • پرمویی
  • بهداشت فردی ضعیف
  • آسیب های موضعی ناشی از سبک زندگی (لباس های سفت و سخت یا سفت، شرایط کاری خاص)
  • چاقی
  • سبک زندگی بی تحرک
  • عرق کردن فراوان
  • عدم توجه به تغییرات پوستی ناحیه و درمان نکردن کیست مویی و آبسه
آناتومی کیست مویی و فیستول
آنچه در این طراحی شماتیک دیده می شود: 1 : مو و ریشه مو، 2: ریشه مو با موهای شکسته، 3: التهاب، 4: حفره یا سوراخ بزرگ، 5: حفره کوچک، 6: دهانه ثانویه فیستول، 7: یک موی شل، 8: کانال فیستول حاوی مو، 9: بافت جدید

تفاوت کیست مویی و فیستول در نحوه ظهور

برای درک بهتر تفاوت کیست مویی و فیستول در چگونگی ظاهر شدن آنها، خوب است بدانید که بیماری پیلونیدال می تواند به سه صورت بروز کند:

  1. کیست مویی یا پیلونیدال : آن مرحله اولیه است که از یک توده کوچک دردناک در شکاف باسن تشکیل می شود و می تواند یک یا چند سوراخ پوستی مجاور داشته باشد، که از خلال آنها می توان مجتمع کوچکی از مو را مشاهده کرد.
  2. آبسه پیلونیدال: این مرحله التهابی ناشی از عفونت کیست توسط باکتریهای پوست است که منجر به تجمع چرک می شود. توده بزرگ و بسیار دردناک، و پوست قرمز می شود. آبسه ممکن است خودبخود باز شود، یا به برش جراحی نیاز داشته باشد. چرکی که بیرون می آید ضخیم و متعفن است. حتی اگر آبسه خود به خود تخلیه شود باید برای جلوگیری از عود آن به متخصص جراحی عمومی مراجعه کنید.
  3. فیستول پیلونیدال: ممکن است بعد از باز شدن خود به خودی آبسه و عفونت های مکرر کیست مویی بروز کند. فیستول دارای کانال كوتاهی است كه حفره کیست را از طریق سوراخ های پوستی که در قسمت شکاف باسن واقع شده از دو سر به خارج مرتبط می کند، و سرم چرکی زرد رنگی به طور مداوم یا با فواصلی، از آن بیرون می آید. فیستول ها انواع گوناگونی دارند و در صورتی که درمان نشوند ممکن است بسیار پیچیده شوند. فیستول نعل اسبی یکی از انواع فیستول است که توصیه می شود حتما با لیزر و توسط متخصص جراحی و لیزر با تجربه تحت جراحی و درمان قرار بگیرد.

تفاوت کیست مویی و فیستول در نحوه تکامل یافتن

کیست مویی ممکن است حتی برای سالها خفته باقی بماند، و یا ممکن است خیلی زود به آبسه تبدیل شود. معمولاً به دنبال آبسه، یک فیستول ایجاد می شود. فیستول ممکن است باز بماند و بطور مداوم تخلیه شود یا بسته شود و سپس منشا عود بیماری شود. در صورتی که فیستول عمل نشود، می تواند خود را به سمت باسن و روی شکاف باسن گسترش دهد. گاهی اوقات فیستول می تواند به مقعد برسد و در آن صورت، تشخیص افتراقی آن با یک فیستول مقعد واقعی دشوار می شود.

تشخیص کیست مویی و فیستول

وجود یک یا چند سوراخ در شکاف باسن، همزمان با وجود طره موها در داخل آن، و ترشح در خارج، و وجود یک توده برجسته زیر جلدی که در معاینه لمسی احساس می شود، و در صورت فشردن ممکن است ترشحات بیشتری از آن خارج شود شود، از علائم واضح بیماری کیست مویی است.

تفاوت کیست مویی و فیستول در این است که برای تشخیص فیستول و تعیین وسعت آن، از یک پروب نازک استفاده می شود. به وسیله پروب، کانال فیستول کشف و شناسایی می شود. در مواقعی که بیمار دیر مراجعه می کند و احتمال گسترش بیماری در لایه های زیرین پوست می رود متخصص جراحی عکس فیستول تجویز می کند. ام آر آی فیستول با و بدون تزریق مایع حاجب از جمله آزمایشاتی است که برای کیست مویی و فیستول پیشرفته تجویز می شود.

تفاوت درمان کیست مویی و فیستول
تفاوت کیست مویی و فیستول در درمان جزئی است، و گزینه درمانی اصلی در هر دو عمل جراحی است

تفاوت کیست مویی و فیستول در درمان

تفاوت کیست مویی و فیستول در درمان، زیاد نیست. تنها روش درمانی در هر دو مورد، جراحی است که دو نوع رویکرد “باز” و “بسته” دارد. در روش “باز”  قسمت های پوست، بافت زیر جلدی از جمله بافت پیلونیدال،  و کلیه سوراخ های پوستی برداشته می شود و در فیستول، عمل فیستولوتومی (fistulotomy) انجام می شود، یعنی فیستول در طول کانال برش زده می شود و با بخیه بسته نمی شود. در طول 30 تا 40 روز، با رشد بافت جدید، زخم به طور کامل پر می شود. این روش معمولا دوره نقاهت طولانی دارد. به دلیل طولانی شدن دوره و مراقبت های سخت بعد از جراحی باز کیست مویی و فیستول اغلب بیماران از این وضعیت خسته شده و با سهل انگاری در مراقبت ها منجر به عود بیماری می شوند.

رویکرد “بسته” همیشه شامل برداشتن سینوس پیلونیدال و بستن زخم است. بهبودی زودتر اتفاق می افتد (به طور متوسط ​​دو هفته). درد کمتر و متناسب با فشار بخیه است. این رویکرد به ویژه برای کیست ها و فیستول های کوچک و متوسط و پیچیده، ​​و در مواردی که ترشحات چرکی وجود دارند، توصیه می شود. هر دو روش با استفاده از بی حسی موضعی حتی در جراحی روزانه قابل انجام است. روشهای دیگر که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند، از ترکیب این دو روش اصلی ناشی می شوند. بهتر است هر دو روش با لیزر پرتوان و در کمال ظرافت انجام شود تا کمترین عود و اسکار متوجه بیمار شود.

یک تفاوت درمان کیست مویی و فیستول این است که، در صورتی که فیستولهای پیلونیدال مورد عمل، بسیار بزرگ باشند، بازسازی پیوستگی بافت با استفاده از روشهای جراحی، از جمله زد پلاستی (Z-plasty)، دبلیو پلاستی (W-plasty)، فلپ پیشرفت (advancement flap)، و فلپ چرخشی (rotation flap)، امکان پذیر است. در هنگام اجرای این تکنیک ها نباید هیچگونه جراحت چرکی وجود داشته باشد و ممکن است نیاز به بیهوشی کامل باشد. عود در 2-8٪ موارد رخ می دهد.

آیا امکان پیشگیری وجود دارد؟

به بیماران پر مو توصیه می شود ناحیه خاجی-دنبالچه ای را با استفاده از روش های دپیلاسیون موزدایی کنند تا از افتادن موها در شیار باسن جلوگیری شود. این امر به ویژه برای پیشگیری از عود، در بیمارانی که به تازگی تحت عمل درمان پیلونیدال قرار گرفته اند نیز، توصیه می شود. حفظ بهداشت شخصی و پوشیدن لباس راحت نیز هردو به یک اندازه، اهمیت دارند. از بین بردن دائمی موهای زائد با استفاده از دستگاه لیزر موهای زائد بسیار کمک کننده و مفید است.

author-avatar

درباره دکتر زهرا سعادتی

دکتر زهرا سعادتی متخصص جراحی عمومی و لیزر، اولین بانوی جراح که لیزر بیماری های نشیمنگاه در یک جلسه را به طور تخصصی و حرفه ای در ایران آغاز نموده اند. ایشان در سال 1378 موفق به دریافت بورد تخصصی از دانشگاه شهید بهشتی تهران شده اند و دوره های جراحی با لیزر پرتوان را ابتدا در روسیه و ترکیه و سپس در ایران سپری نموده اند. تلفن ثابت تماس با مطب با پیش شماره تهران 22761600 و 22766853 و شماره موبایل و واتساپ 09120052674

26 دیدگاه برای “تفاوت کیست مویی و فیستول

  1. Avatar photo حمیدی گفت:

    سلام خانوم دکتر وقت بخیر من عمل هموریید فیشر انجام دادم و الان که دوماه میگذره درد در ناحیه مقعد ندارم بهتر شدم اما کنار مقعد جایی که تیغ جراحی خرده بود مثل یه یک جوش باقیمانده و درد دارم روزای اول بعد عمل هم ازش چرک بیرون میومد که الان قطع شده اما اذیتم میکنه با دارو خوب میشه؟

    1. دکتر زهرا سعادتی دکتر زهرا سعادتی گفت:

      سلام متاسفانه در جراحی با تیغ احتمال بروز عفونت وجود دارد و به همین دلیل توصیه بر جراحی با لیزر پرتوان است. سریعا به جراح معالج مراجعه کنید و دارو دریافت کنید.

  2. Avatar photo مسعود گفت:

    سلام خانم دکتر ایا برای عمل بالیزر حتما به بیمارستان رفت یا در مطب یا منزل هم امکانش هست چون تو این وضعیت کرونا ترجیح به تحمل درد هست تا رفتن به بیمارستان

    1. سلام لیزر کیست مویی در کلینیک تخصصی و در شرایط کاملا امن و به طور سرپایی انجام می شود. لیزر کیست مویی در منزل انجام نمی شود. در موارد بسیار خفیف به طور سرپایی در مطب هم انجام می شود.

  3. Avatar photo آرمین گفت:

    سلام خسته نباشید کیست مویی داشتم و پایینش هم فیستول کیست مویی عمل شد و بخیه کردن فیستول پایینش رو یک کِش کردن داخلش و دردم خیلی زیاد در مورد اون کِش توضیح بدین و چطور دردش رو از بین ببرم؟آیا امکان بازگشت فیستول وجود داره؟

    1. برای کاهش درد ناحیه را تمیز و خشک نگهدارید و برای ویزیت بعد از جراحی خود به موقع به جراح معالج مراجعه کنید. اگر برای شما دارو و آنتی بیوتیک تجویز شده است در زمان های تعیین شده داروها را مصرف کنید.

  4. Avatar photo یوسف گفت:

    سلام خسته نباشید من به تازگی ۲ بهمن عمل فیستول انجام دادم سری دوم که رفتم دکتر برای پانسمان اون تکه پانسمان که گذاشتن رو جای عمل در نمیاد میخوام دربیارم درد داره.اینو چکارش کنم؟

    1. سلام در یک لگن آب گرم یا وان حمام بنشینید یا به قدری پانسمان را مرطوب کنید تا به آرامی از پوست جدا شود. اصلا با اعمال زور پانسمان را جدا نکنید زیرا به بافت ناحیه آسیب می رسانید.

  5. Avatar photo امیر گفت:

    سلام خانم دکتر
    بنده کیست مویی دارم و الان سه شب دارو کوردی روی آن گذاشتم و سوراخ جدیدی پیدا شده که ازش عفونت و خون بیرون میاد و دردم کمتر شده.ایا بعداز اتمام عفونت و خون و خوب شدن
    بازم به عمل جراحی نیاز هست؟

    1. سلام این دارو به بافت ناحیه آسیب می رساند و ممکن است آسیب به حدی باشد که بعدا عمل جراحی کیست مویی به روش بسته هم نتوانید انجام دهید. تخلیه عفونت کیست مویی به معنای درمان آن نیست و مجدد عود خواهد کرد. برای تخلیه و درناژ اصولی آن به یک متخصص مراجعه کنید.

  6. Avatar photo ایرج گفت:

    سلام دکترجان
    من ۲۵ ساله که کیست مویی دنبالچه دارم حدود ۶ سال میشه که بمرور اول پای راستم ضعیف شد و حدود یکساله که پای چپم هم مثل پای راستم شده ،متاسفانه تشخیص مستندی نداشته ام و هیچکدام پزشکان اصفهان نتونستند راه درمانی برای مشکل من پیدا کنند،بتازگی متوجه شدم که این کیست بمرور پایین تر رفته و هربار از جای متفاوتی سر باز کرده و فکر می‌کنم رشته اعصاب دنبالچه رو درگیر کرده
    بی اختیاری ادرار حدود ۳ ساله و مدفوع
    با عصا بسختی راه میرم و نهایت ۱۰ متر
    ضعیف شدن شدید پاها لنگش متناوب و کشیدن پا روی زمین
    هیچچ مورد قابل ملاحظه ای در ام آر ها نیز مشاهده نشده ،با توجه به مقاله شما فکر کنم عوارض شدید و پیشرفته کیست یا فیستول باشه چون تا نزدیک مقعد پیشرفته، امیدوارم نظر خودتون رو بدید
    سن۵۰سال بدون داشتن هيچگونه بیماری زمینه ای وزن ۸۵
    بدن تا قبل از این بیماری قوی بخصوص پاها
    سپاسگزارم

    1. سلام، بسیار جای تعجب است که تا کنون برای عمل جراحی کیست مویی یا لیزر کیست مویی مراجعه نکرده اید. اگر از نقاهت طولانی و جراحی باز می ترسید توصیه می کنم لیزر کیست مویی به روش بسته و پلاستیک را انجام دهید. در موارد بسیار نادری گزارش شده است که درمان نشدن کیست مویی منجر به بروز سرطان هم شده است. از مطب من یا یک متخصص جراحی عمومی و لیزر وقت ویزیت بگیرید تا هماهنگی های لازم جهت لیزر یا جراحی انجام شود.

      1. Avatar photo شادی گفت:

        سلام و وقت بخیر
        همسر بنده ۴ سال هست که کیست مویی دارد و سه جراح عمومی نظرشون جراحی بود. برای انجام جراحی به فوق تخصص گوارش و جراحی کلورکتال (که خیلی هم معتبر و معروف هستند) مراجعه کردیم و ایشون نظرشون این بود که باید لیزر موهای زائد انجام شود و با لیف کشیدن در حمام تخلیه شود !!! و نیازی به جراحی ندارد!!!!!
        اگر لطف کنید شما هم نظر بدید که آیا کیست مویی بدون جراحی و فقط با لیزر موهای زائد قابل درمان است یا خیر ممنون میشم.

        1. سلام اگر جدار کیست مویی تشکیل شده باشد راهی جر عمل جراحی یا لیزر کیست مویی با لیزر پرتوان برای درمان قطعی وجود ندارد. با لیزر موهای زائد و تمیز نگهداشتن ناحیه می توانید عود و تشدید بیماری را به تاخیر بیاندازید. همچنین این روش برای درمان موی برگشتی سطحی به داخل پوست کاربرد دارد.

  7. Avatar photo شهریار قربانی گفت:

    سلام خانم دکتر من یه مدتی است کیست مویی یا فیستول مویی که خیلی اذیتم میکنه در سال دو بار چرک میکنه تا چرک تخلیه بشه امان منو می بره خواهشی که از شما دارم منو راهنمایی کنید می خواهم عمل کنم چکار باید بکنم اگر آدرس مطب بهم بدید به خدمت شما بیام

    1. سلام با تلفن ثابت 22761600 با پیش شماره 021 تهران تماس بگیرید و وقت ویزیت هماهنگ کنید. بعد از ویزیت برای شما وقت لیزر کیست مویی و فیستول گذاشته می شود. بیماری شما کاملا درمان می شود.

  8. Avatar photo علی گفت:

    سلام من چند روز پیش عمل کیست مویی با لیزر انجام دادم،الان متوجه شدم فقط قسمت فیستول کیست برش داده شده و محل کیست که پایین تر هست برش داده نسده،میخواستم بدونم این عادی بنظرتون؟

    1. این مورد بستگی به تکنیک جراح دارد. در برخی از تکنیک ها با ایجاد دو سوراخ کوچک نیز می توان کیست را به طور کامل تخلیه و درناژ نمود. معمولا این تکنیک با لیزر انجام می شود.

  9. Avatar photo علیرضا احمدی گفت:

    سلام خسته نباشید من خیلی وقته کیست مویی دارم متاسفانه تا الان به دکتر مراجعه نکردم الان دوروزه که خیلی باد کرده و بزرگ شده و درد داره خودمم دوروزه تب و لرز شدید و بدن دردو سردرد دارم ممکنه تب و لرزم برای اون باشه یا چیز دیگه اس؟و اینکه عملش درد داره؟

    1. احتمالا تب و لرز شما به دلیل عفونت شدید ناشی است کیست مویی است. برای تخلیه سرپایی عفونت و آبسه کیست مویی به اورژانس مراجعه کنید و در اولین فرصت برای عمل جراحی کیست مویی یا لیزر کیست مویی به روش بسته و پلاستیک اقدام نمایید. احتمال فیستوله شدن کیست مویی شما نیز وجود دارد.

  10. Avatar photo Nara گفت:

    سلام وقتتون بخیر، هر چقدر با شماره ای که در دسترس قرار دادین تماس میگیرم کسی پاسخگو نیست، میشه لطفا راهنمایی کنید؟

    1. لطفا در ساعات اداری بین 10 صبح تا 6 عصر تماس بگیرید.

  11. Avatar photo وحیده گفت:

    سلام وقت شما بخیر
    بنده حدود سه سال هست که کشاله رانم جوشهای خشک و گاهی چرکی میزنه و در این مدت پیش دکترهای زیادی رفتم که فقط بهم آنتی بیوتیک و راکوتان و پماد ضد جوش دادند اما اخیرا که پیش یک آقای دکتر مسن رفتم گفتند این عفونت با دارو خوب نمیشه چون از زیر پوست کانال زده شده و حتما باید جراحی کنید.
    بابت این مطلب میتوانم به مطب شما مراجعه کنم؟
    و اگر شما این جراحی را هم انجام میدید آیا با لیزر هست؟

    1. لازم است معاینه شوید. احتمالا امکان عمل جراحی کیست مویی شما با لیزر وجود داشته باشد.

  12. Avatar photo میلاد گفت:

    سلام دچار فیستول شدم و فکر میکردم مثلا جوش یا کیست مویی باشه . بعد چون خیلی درد داشت سوراخش کردم و تخلیه کردمش حالا اونجایی که سوراخ کردم بسته نشده و تقریبا همیشه ترشح داره چیکار باید بکنم .

    1. لطفا از مطب وقت ویزیت بگیرید. احتمالا نیاز به لیزر کیست مویی و فیستول دارید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *