کیست مویی کیسه ای پر شده با مو و زوائد پوست است که می تواند در درجات بالاتر دچار چرک و عفونت نیز شود، و در انتهای استخوان دنبالچه، بالای خط باسن شکل می گیرد. آنچه معمولا باعث ایجاد این کیست می شود، برگشت مو به زیر پوست و آلودگی فولیکولهای مو است و اصولا این کیست در اطراف یک فولیکول مو شکل می گیرد. نمایش ظاهری کیست پیلونیدال شبیه یک منفذ یا فرورفتگی کوچک در پوست است که حاوی یک لکه تیره یا مو می باشد. کیست های مویی باید توسط متخصص تخلیه و درمان شوند. بهتر است این درمان با لیزر کیست مویی انجام شود. این بیماری معمولا با عمل سرپایی کیست مویی مرتفع می شود.
-
- کیست مویی در انتهای کمر و در امتداد خط باسن شکل می گیرد
انواع عمل سرپایی کیست مویی
در شرایط معمولی، عمل جراحی کیست مویی یک عمل سرپایی است و بیمار چند ساعت بعد از عمل مرخص می شود. دو روش متداول عمل سرپایی کیست مویی عبارتند از:
- برش و تخلیه (Incision and drainage): در این روش، پزشک با ایجاد برش کیست را تخلیه می کند.
- سیستکتومی (Cystectomy): در این روش، پزشک کل کیست و بافت های اطراف آن را برمی دارد.
عمل سرپایی کیست مویی به روش برش و تخلیه
در مواردی که کیست مویی برای اولین بار تحت درمان قرار می گیرد و عفونت نیز جزئی باشد، پزشک احتمالا روش برش و تخلیه را پیشنهاد می کند. این نوع عمل سرپایی کیست مویی در مطب و به شرح زیر انجام می شود:
- برای بی حس کردن پوست محل عمل از بی حسی موضعی تزریقی استفاده می شود.
- به منظور کاهش درد و التهاب، برشی در کیست ایجاد می شود تا بتوان از طریق آن مایع و چرک را تخلیه کرد.
- سوراخ ایجاد شده با بانداژ پوشیده می شود و زخم، باز است.
- پس از عمل، 4 هفته طول می کشد تا بهبودی ایجاد شود. در این مدت باید بانداژ را مرتب عوض کرد.
احساس کمی درد بعد از این عمل طبیعی است و ممکن است بر اساس تشخیص پزشک جراح آنتی بیوتیک تجویز شود.
عمل سرپایی کیست مویی به روش سیستکتومی
اگرچه معمولاً اولین گزینه جراحی سرپایی کیست مویی روش برش و تخلیه است، اما در صورتی که کیست مویی بسیار پیچیده، یا عفونت شدید باشد و همچنین، در مواردی که قبلاً عمل برش و تخلیه انجام شده اما کیست مجددا عود کرده است، پزشک سیستکتومی را پیشنهاد می کند.
در عمل جراحی سیستکتومی، کیست پیلونیدال به طور کامل برداشته می شود و اگرچه نسبت به روش قبلی پیچیده تر است، اما شانس موفقیت بیشتری دارد. جراحی کیست پیلونیدال در مراکز جراحی سرپایی و تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی از کمر انجام می شود و حدود 30 دقیقه طول می کشد. نحوه عمل سرپایی کیست مویی به روش سیستکتومی به شرح زیر است:
- بیهوشی ممکن است به صورت عمومی (با تزریق داروی بیهوشی فرد به خواب می رود) یا منطقه ای (با تزریق دارو، فرد از کمر به پایین بی حس میشود) انجام شود. البته، در موارد نادر، ممکن است فقط از داروی بیحسی موضعی استفاده شود.
- در این عمل پوست همراه منافذ و بافت زیرین با فولیکول های مو برداشته می شود.
- بسته به اینکه چه مقدار بافت برداشته شود، جراح ممکن است زخم را ببندد یا باز نگه دارد. بستن زخم با بخیه بهبودی را تسریع می کند، اما در صورتی که بدون لیزر انجام شود احتمال عود کیست در این مورد بیشتر است. بهترین روش جراحی بسته کیست مویی با لیزر است.
- گاهی لوله ای باریک برای تخلیه مایعات که بعد از عمل جمع می شود، در محل قرار می گیرد. به این لوله باریک “درن” می گوییم
بهبودی بعد از عمل سرپایی کیست مویی به روش سیستکتومی چگونه است؟
مدت زمان بهبودی بستگی به نحوه عمل جراحی و باز یا بسته بودن زخم بعد از عمل دارد. به طور کلی، بهبودی کامل از یک هفته تا سه ماه طول خواهد کشید. بیشتر افراد می توانند فعالیت های منظم خود را دو روز تا چهار هفته بعد از عمل از سر بگیرند. درد و حساسیت بعد از عمل را می توان به روش های زیر مدیریت کرد:
- مصرف داروهای ضد درد که توسط پزشک تجویز شده است
- اجتناب از انجام فعالیت های شدید و سنگین
- استفاده از یک کوسن دونات برای نشستن
- پرهیز از نشستن طولانی مدت بر روی سطوح سخت
- انتخاب روش جراحی سرپایی کیست مویی با لیزر
- مراجعه به یک متخصص جراحی عمومی و لیزر با تجربه و ماهر
برای جلوگیری از ابتلا به عفونت یا عود کیست مویی ، دستورالعمل هایی را که پزشک می دهد، باید با دقت دنبال کرد. در صورتی که پزشک آنتی بیوتیک تجویز کرده است، حتماً دوره آن را کامل نمایید، حتی اگر بیمار قبل از اتمام دوره احساس بهبودی داشته باشد.
- استفاده از کوسن دونات توصیه ای برای مدیریت درد و حساسیت بعد از عمل سرپایی کیست مویی است
عوارض بعد از عمل سرپایی کیست مویی
برداشتن کیست پیلونیدال به طور کلی بی خطر است. ولی در صورت تجربه موارد زیر باید حتما با پزشک تماس گرفت:
- تب
- خروج چرک از محل برش
- افزایش درد، تورم، گرما یا قرمزی در نزدیکی برش
- خونریزی
احتمال عود کیست پس از عمل سرپایی کیست مویی
مطالعات نشان می دهد که میزان عود کیست های پیلونیدال بعد از عمل، 30 درصد است. درمان کیست مویی به طور اصولی و اجرای دستورالعمل های زیر تا حد زیادی از عود کیست مویی جلوگیری می کند و احتمال عود را به صفر نزدیک می کند:
- پیروی دقیق از دستورالعمل های بعد از عمل جراح
- تمیز و خشک نگه داشتن محل کیست مویی
- پاک کردن منظم منطقه از مو
- مراجعه منظم به پزشک برای پیگیری
- انتخاب روش جراحی بسته با لیزر و مراجعه به یک متخصص جراحی و لیزر ماهر