یبوست یکی از شایعترین بیماریهای دستگاه گوارش است و اکثر افراد در طول زندگی خود حداقل یکبار به این بیماری مبتلا می شوند. با این حال، برای یک چهارم مردم این بیماری یک مزاحمت جزئی است و نیازی به درمان یبوست به طور جدی ندارند. درمان سریع یبوست استفاده از شربت ملین می باشد. اما، یبوست همچنین می تواند مزمن و شدید باشد و تاثیرنامطلوبی بر کیفیت زندگی بیماران بگذارد.
بسیاری از بیماران در سکوت رنج می برند و سعی می کنند خود درمانی کنند با این حال روشهای متنوعی برای درمان یبوست وجود دارد که با توجه به نوع یبوست می تواند کمک کننده باشد. برخی بیماران نیز ممکن است در حدی دچار یبوست باشند که نتوانند اجابت مزاج را به طور روزانه انجام دهند. این گروه از بیماران که روزهای متوالی است عمل دفع مدفوع نداشته اند نیازمند پاکسازی روده و تنقیه می باشند.
دانستن تفاوت بین انواع یبوست مهم است، زیرا تعیین کننده استراتژی مناسب برای مدیریت و درمان یبوست و پاکسازی روده است. یبوست بر اساس علت بروز آن به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم بندی می شود که رویکرد های درمانی متفاوتی دارند. با درمان یبوست و پاکسازی روده از بروز بیماری های هموروئید و شقاق جلوگیری کنید.
نوع اولیه یبوست که به آن یبوست ایدیوپاتیک نیز می گویند از نقص ذاتی عملکرد روده بزرگ یا سوء عملکرد فرآیند اجابت مزاج ناشی می شود. اگر بیمار سابقه هیچ گونه بیماری زمینه ای دیگری نداشته باشد و هیچ دلیل آشکار یا مشخصی برای یبوست وجود نداشته باشد آن را یبوست اولیه می نامند که با توجه به پاتوفیزیولوژی، می تواند به سه نوع اختلال اجابت مزاج عملکردی، یبوست با کندی عبور (STC) و سندرم روده تحریک پذیر با یبوست غالب IBS-C) ) تقسیم بندی شود.
درمان یبوست اولیه اغلب با مکمل های فیبر و یا ملین ها شروع می شود. اگر درمان یبوست موفقیت آمیز باشد، به طور کلی دیگر به هیچ اقدام بعدی نیازی نیست.
تشخیص یبوست اولیه معمولا با مشاهده مدفوع تکه تکه یا باریک انجام می شود. مدفوع سخت و خشک نیز نشانه شروع یبوست است.
سطح پایین فعالیت بدنی با یبوست مزمن مرتبط است. تحقیقات نشان داده که ورزش کردن با شدت متوسط تا شدید (20-60 دقیقه، 3-5 روز در هفته) باعث بهبود علائم و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به یبوست اولیه می شود. همچنین حرکات دودی روده ای با دویدن بیشتر می شود.
غذاهای سرشار از فیبر اولین راهکار برای مدیریت و درمان یبوست خفیف تا متوسط است زیرا علاوه بر اینکه اجرای آن آسان است، هزینه کمی دارد و عوارض جانبی خاصی هم ندارد. انواع مواد غذایی فیبر دار شامل مواد نشاسته ای، جو دوسر، سبوس گندم، میوه ها و سبزیجات می باشند.
در بیمارانی که دچار کندی حرکات روده یا اختلالات مدفوع و یبوست شدید هستند، توصیه می شود قبل از شروع افزایش فیبر در رژیم غذایی، برای جلوگیری از گرفتگی و درد شکم ملین های اسمزی استفاده کنند. غذای حاوی فیبر بالا به پاکسازی اولیه روده نیز کمک می کند.
مصرف مکمل های فیبر خوراکی که باعث افزایش حجم و نرم شدن مدفوع می شوند نیز یکی دیگر از روش های درمان یبوست است. مکمل های فیبر شامل پسیلیوم، پلی کربوپیل کلسیم، متیل سلولوز و سبوس هستند. هنگام استفاده از این مکملهای غذایی، مایعات کافی مصرف شود.
به دلیل قیمت پایین و در دسترس بودن، برای یبوست خفیف تا متوسط بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. نمکهای منیزیم به عنوان داروی ضد اسید و ملین (تری سیلیکات منیزیم، هیدروکسید منیزیم) و یا معمولاً در ترکیب با نمک آلومینیوم ) هیدروکسید آلومینیوم ( استفاده می شوند.
هیدروکسید منیزیم منجر به افزایش قابل توجهی در حرکات روده، نرم شدن قوام مدفوع و درمان یبوست و پاکسازی روده می شود. شربت موسوم به آلومینیوم ام جی اس علاوه بر ترکیبات هیدروکسید منیزیوم و هیدروکسید آلومینیوم حاوی سایمتیکون نیز می باشد که داروی برطرف کننده نفخ و گاز معده است.
با اینحال بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی و یا بیماری عصبی عضلانی باید با احتیاط و تحت نظر پزشک از این دسته داروهای منیزیم دار استفاده کنند زیرا احتمال بروز عوارض هایپر منیزیمی (افزایش منیزیوم در جریان خون) در آنها وجود دارد.
کربوهیدرات های غیر قابل جذب مانند سوربیتول و لاکتولوز که جزو ملین های هایپر اسمولار (افزایش دهنده خاصیت جذب آب از بافت های اطراف به داخل روده) هستند، بدون تغییر و بدون اینکه هضم شوند از کولون عبور می کنند و توسط باکتری های روده بزرگ به اسیدهای لاکتیک، استیک و فرمیک متابولیزه می شوند و دی اکسید کربن آزاد می کنند.
این اسیدهای آلی با وزن مولکولی کم، مایع داخل روده را از نظر اسمزی افزایش می دهند که همین به نوبه خود باعث نرم شدن مدفوع و درمان یبوست می شود.
برخی بیماران مبتلا به یبوست مزمن ممکن است چند روز متوالی موفق به دفع مدفوع نشوند. در این وضعیت بیمار نباید برای دفع مدفوع زور بزند و بهتر است از روش تنقیه برای پاکسازی روده کمک بگیرد. در روش تنقیه از یک پرستار یا بهیار باتجربه کمک بگیرید تا به بافت روده و مقعد آسیبی وارد نشود. بعد از تنقیه نیز مراقبت های لازم جهت جلوگیری و درمان یبوست را انجام دهید.
در صورتی که بیمار بیش از اندازه برای عمل دفع زور بزند با خارج شدن مدفوع سخت معمولا دچار زخم و شقاق مقعد می شود. در برخی مواقع دیده شده که التهاب مقعدی بعد از یک اجابت مزاج سخت بروز می کند و آبسه مقعدی نیز بروز می کند. تنقیه یا انما از بروز این بیماری ها جلوگیری می کند. دقت کنید که انجام انما به دفعات و به طور غیر اصولی عوارضی را به دنبال دارد. بنابراین از این روش بدون مشورت پزشک و متخصص استفاده نکنید.
کمبود منیزیم می‌تواند یکی از عوامل مؤثر در بروز یبوست باشد. منیزیم نقش مهمی در تنظیم عملکرد عضلات و اعصاب، از جمله عضلات روده ها دارد. این ماده معدنی به جذب آب در روده کمک می‌کند و باعث تسهیل حرکت مدفوع در دستگاه گوارش میشود.
برخی کودکان ممکن است به درمان های اولیه ذکر شده در بالا جواب ندهند. بروز هموروئید در کودکان و شقاق در کودکان بر اثر یبوست درمان نشده بسیار شایع است. در یک مطالعه که از سال 78 تا 86 بر روی کودکان دچار یبوست مزمن انجام شده است نتایج امیدبخشی حاصل شده است. این کودکان تحت نظر متخصص اطفال کلیه درمان های مربوط به تغییر رژیم غذایی، مصرف ملین، بیوفیدبک و رفتار درمانی را گذرانده بودند و در نهایت به درمان یبوست دست نیافته بودند.
درمان نهایی یبوست که برای این کودکان در نظر گرفته شد یک روش جراحی موسوم به آنورکتال ميکتومي بود. بعد از انجام این جراحی برای 54 کودک بین 2 تا 12 سال حدود 65 درصد با تغییر رژیم غذایی به درمان یبوست دست یافتند. بنابراین بیش از نیمی از کودکان با يبوست مزمن مقاوم به درمان هاي رايج از این روش جراحی سود می برند. 35 درصد باقی مانده نیز با روش های تکمیلی پیشرفته تر مثل تنقیه و بیوفیدبک می توانند از جراحی آنورکتال میکتومی سود ببرند.
لینک مقاله : درمان يبوست مزمن ايديوپاتيک اطفال با ميکتومي آنورکتال
پروبیوتیک ها به عنوان میکروارگانیسم های زنده هستند که می توانند باعث افزایش دفعات دفع و قوام مدفوع شوند و در درمان یبوست و پاکسازی روده موثر می باشند. اما در موارد یبوست مزمن و شدید، پروبیوتیک ها را باید همزمان با سایر مکمل های فیبر و دارو مصرف کرد.
برای بیماران مبتلا به یبوست شدید و مزمن که مقاوم به درمان هستند و با هیچ روش درمانی دیگری یبوست آنها برطرف نمی شود خارج کردن قسمتهایی از روده بزرگ انجام می شود. برای مثال عمل کولکتومی و عمل جراحی لاپاراسكوپی می تواند مفید باشد.
یبوست ثانویه به دلیل سایر بیماریهای زمینه ای مانند بیماری های عصبی، متابولیکی و غدد درون ریز اتفاق می افتد و همچنین برخی از دارو ها نیز باعث بروز یبوست ثانویه می شوند.
داروهای ضد تشنج صرع، داروهای ادرار آور، ضد فشار خون، ضد افسردگی، مکمل های آهن، داروهای مسدود کننده کانال کلسیم و سایر داروهای قلبی، داروهای مورفین، کدئین و سایر داروهای ضد درد، برخی از آنتی اسیدها و برخی از داروهای سرماخوردگی و سرفه که حاوی دکسترومتورفان هستند.
ملین ها برای برطرف کردن یبوست در نوزادان مفید هستند اما با توجه به اینکه تعریف یبوست در نوزادان با بزرگسالان متفاوت است باید با مشورت پزشک از داروهای ضد یبوست برای نوزاد استفاده کنید. افزایش آب مصرفی نوزاد نیز از اصول اولیه درمان یبوست نوزادان است.
یبوست یکی از شایعترین مشکلات در مادران باردار است اما همیشه درمان های خانگی و افزایش فیبر در رژیم غذایی بی خطر ترین راه برای برطرف کردن آن می باشد. شربت منیزیم می تواند در صورت تجویز پزشک و با احتیاط مصرف شود.
یبوست خفیف و اولیه اگر به موقع پی گیری شود آسیبی به بافت روده و مقعد نمی رساند. اما اگر یبوست مزمن شود بیمار دچار هموروئید، شقاق ، فیستول و بی اختیاری و نشت مدفوع می شود.
زگیل آبکی یا مولوسکوم کونتاژیوزوم نوعی عفونت ویروسی پوست است که توسط ویروسی به نام…
در گذشته امکان درمان فیستول مقعدی بدون جراحی امری کاملا غیر ممکن بود. زیرا فیستول…
بی اختیاری ادرار یکی از اختلالات رایج هم در بین مردان و هم زنان است.…
بی اختیاری ادرار به انگلیسی Incontinence یا نشت غیر ارادی ادرار جزء بیماری های شایع…
داروهایی که به صورت پماد برای شقاق عرضه می شوند نقش مهمی هم در کنترل…
کیست مویی (سینوس پیلونیدال) و زایمان سزارین دو موضوع متفاوت هستند، اما اگر زنی که…
اولین بانوی جراح تخصصی هموروئید و شقاق با لیزر در ایران. تمام مراحل با لیزر و توسط دکتر سعادتی انجام می شود. واتساپ 09120052674
نمایش دیدگاه ها
سلام خانم دکترشب شما بخیر من ۳ هفته ای هست که بیماری کرونا گرفتم هفته قبل بخاطر شدت بیماریم رفتم دکتر و یک سری دارو بهم داد ولی بدنم بعد از ۲-۳ روز به داروها واکنش نشان داد اول زبانم پر آفت شد وبعد بلافاصله ترشحات این آفت ها روی مقعدم تأثیر گذاشت و شروع به زخم شدن از داخل کرد طوری که موقع دستشویی رفتن سوزش زیادی دارم وبرام خیلی عذاب آور هست الان یک هفته ای هست که از هیچ داروی استفاده نمیکنم و پرهیز کامل از تمام مواد غذایی که باعث تحریک و سوزش بیشتر میشن رو کنار گذاشتم ولی هنوز خوب نشده لطفا راهنمایی کنید
سلام آب و آبمیوه زیاد میل کنید و برای گرفتن دارو از مطب وقت ویزیت آنلاین بگیرید. بعد از ویزیت داروی مناسب برای شما تجویز خواهد شد. سلامت باشید
پسرم
۱۳سالشه
روز چهارشنبه شب
گلاب ب روتون رفت دسشویی
بعددیدیم طولانی شده
گفتم چرا نمیای بیرون گفت نمیتونم دسشویی کنم،قبض شدم
خلاصه بهش انجیر دادم که بتونه کارشو انجام بده
فرداش بازم گفت نمیتونم،با خوراکی هم راه نیفتاد
شیافت براش گذاشتم
بازم گفت نمیتونم
بعدم بعد هر بار دسشویی خیییلی بو بد میگیره
بردیمش دکتر ،براش دارو و شربت نوشتن بازم هیچ
دلشو میگیره و میگه نمیتونم نگهش دارم
یه حالت اسهال ازش میاد هرچی ام زور میزنه بازم هیچ
دوباره بردیمش دکتر یه سری دارو دیگه بهش دادن
بازم هیچ کدومش خوب نشد،نمیتونه هم خودشو نگه داره
نمیتونه دسشویی کنه
امروز دوباره بردمش دکتر گفت روده اش عفونت کرده
بهش دارو داده
ولی همش یا میخوابه،غذا هم دلش نمیکشه،بیحال هم شده
همشم حالت دسشویی داره و یه ذره آب مث اسهال ازش میادو نمیتونه کاری کنه
میخواسم ببینم شکا راه حلی یا درمانی دارین براش
سلام طبق دستور پزشک معالج عمل کنید. اگر طی 3 روز آینده بهبودی حاصل نشد از مطب وقت ویزیت بگیرید.
سلام من یبوست شدید دارم راههای مختلف را امتحان کردم داروهای مختلف گیاهی وشیمیایی مصرف کرده ام مراحل درمان بیوفیدبک رفتم باز تاثیری نداشته است لطفا راه درنان را راهنمایی بفرمایید
میزان فعالیت روزانه را افزایش دهید اگر در ناحیه دچار هموروئید و شقاق باشید بیماری شما تشدید می شود. اگر دچار سندرم دفع سخت باشید روش درمان با یبوست تفاوت دارد. حتما تا بهبودی کامل تحت نظر متخصص باشید.
سلام خانم دکترازچه طریقی میشه ویزیت آنلاین شد؟؟
با مطب تماس تلفنی یا واتساپ داشته باشید که هماهنگی های لازم برای ویزیت آنلاین انجام شود.
سلام خانم دکتر وقت شما بخیر،من حدود ۶ماهه که عمل بواسیر انجام دادم اما هنوز هنگام دفع حالت عادی ندارم ومرتب ناحیه مقعدم زخم میشود و دردناک است.پزشکی که منو عمل کرده میگه مشکلی از نظر عمل نداری.درضمن ملین که مصرف میکردم روز ۶ قرص بود که به روزی۱ قرص کاهش دادم.ورودهام عادت نکرده.بنظر شما ملین رو بیشتر کنم.ممنونم از راهنمایی شما
سلام بله با تعداد و میزان مصرف ملین ها بازی کنید تا متوجه شوید که چقدر ملین برای جلوگیری از یبوست نیاز دارید. با توجه به اوضاع کرونا و قرنطینه تحرک افراد بسیار کاهش پیدا کرده است. یک برنامه منظم برای پیاده روی بگذارید تا تحرک روده ها سریعتر به حالت عادی بازگردد. اگر زخم دارید حتما از جراح خود بخواهید که یک پماد مناسب برای شما تجویز کنند تا دچار تنگی مقعد و اسپاسم و شقاق نشوید.
سلام من دچار یبوست شدید هستم در هفته فقط دوبار به سرویس بهداشتی میروم و الان باید چیکار کنم شکمم روان بشه؟
سلام علاوه بر این که باید به یک جراح مراجعه کنید تا وضعیت مقعد شما را بررسی کنند. از یک متخصص تغذیه رژیم غذایی پرفیبر بگیرید. قبل از غذا خوردن به دستشویی بروید تا روده های شما به این وضعیت عادت کنید. فعالیت روزانه خود را افزایش دهید و روزانه 10 لیوان آب میل کنید.
سلام خسته نباشید خانوم دکتر عزیز.من حدود یک ماه پیش عمل فتق ناف داشتم و موقعی ایی خواستم برم بخیمو بکشم دیدم کنار مقعدم یه چیز سفته و درد میکنه رفتم پیش متخصصم فرستادن سونوگرافی گفتن ابسه مقعدیه و بخاطر شرایطی که داشتم‌نمیتونستم عمل کنم الان قیمت ابسه کوچکتر شده آیا با دارو رفع میشه چون بشدت از عمل میترسم طوری که تو اتاق عمل غش میکنم.ایا خوب میشه بدون عمل با دارو های شیمیایی و گیاهی؟توروخدا راهنماییم کنید
سلام از مطب من یا یک متخصص جراحی و لیزر ماهر وقت ویزیت بگیرید. اگر لازم باشد به طور سرپایی تخلیه می شود و دارو تجویز می شود. اما اگر متخصص تشخیص دهد لازم است در کلینیک با لیزر پرتوان تخلیه شود. توصیه می کنم برای درمان و تخلیه آبسه مقعدی از روش های سنتی و جراحی با تیغ و کوتر استفاده نکنید.
سلام خدمت شما دکتر گرامی.ممنون از پاسخگوییتون.من شهرستان هستم و اینجا اصلا لیزر انجام نمیدن.راهی بجز عمل نداره؟هزینشو تقریبی لطف میکنید بهم بگین؟
سلام وقت بخیر من مشکل یبوست ناشی از دارو ومورفین دارم سه روز یک بار بسختی میتونم دستشویی برم و خشک وسخته چکارکنم ممنونم
سلام به یک متخصص گوارش و متخصص تغذیه مراجعه کنید. انجام توصیه های بالا از جمله رژیم غذایی مناسب و نوشیدن آب فراوان را فراموش نکنید.
سلام خانوم‌دکتر پدر بنده یبوست دارن الان۲ روزه دکتر شربت ماکسمل منیزیم هیدروکساید داده تازه امروز صب ی قاشق خورده ولی هنوز معدش کار نکرده لطفا راهنمایی کنید ممنونم
سلام اگر بیماری بیش از 3 روز است که اجابت مزاج نداشته است نباید زور بزند و برای اجابت مزاج به مقعد فشار وارد کند. بهتر است از یک پرستار یا بهیار باتجربه برای عمل تنقیه کمک بگیرید. شربت ملین را هم همچنان استفاده کنند تا یبوست رفع شود.
با سلام خدمت خانم دکتر عزیز
خداوند به شما خیر فراوان بدهد
میشه بفرمائید که یبوست واقعا چیست و از کجا بفهمیم یبوست داریم مثلا من روزی یه بار اجابت مزاج دارم اگه دو روز شود یبوست است؟ توضیح بیشتر بدهید ممنون می شوم
سلام از دعای خیر شما سپاسگزارم. اگر مدفوع سفت و خشک باشد و بیمار به زحمت عمل دفع مدفوع را انجام دهد می گوییم که دچار یبوست شده است. سلامت باشید. مدفوع باید نرم و حجیم باشد و به راحتی دفع شود. مدفوع آبکی و شل هم نشانه اسهال است که به اندازه یبوست خطرناک است.
با سلام خدمت خانم دکتر عزیز
پدرم بیماری پارکینسون داره هر هفته مشکل یبوست میگیره اما الان دو روز خیلی شدید یبوست گرفتن روغن کرچک و زیتون دادیم اما هیچ تاثیری نداره.ممنون میشم راهنمایی کنید چه دارویی تاثیر بخشه؟
سلام علت یبوست باید توسط متخصص تعیین گردد تا بتوان داروی مناسب تجویز کرد.
سلام خانم دکتر عزیز من یکساله که یبوست دارم دکتر رفتم عکس وکلون اسکوپی همه رو انجام دادم تنبلی روده تشخیص دادن حالا آیا درمان داره بادارو درمان میشه واینکه یبوست من براثر مصرف قرص بی 2بود که ترکش کردم یبوست گرفتم لطفا رهنمایی کنید ممنونم
سلام به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید. اگر مشکل شما با تغییر رژیم غذایی و افزایش تحرک بهبود پیدا نکرد از متخصص دارو دریافت کنید.
سلام خانوم دکترمن حدودایک سال پیش ازمشروبات الکی استفاده کردم ۲۰دقیقه بعدش رفتم قهوه خوردم صبح که ازخواب پاشدم معدم که کارنمیکنه هیچ یه سوزشی درمقعده ماافتاده موقعه دستشویی یه چیزابکی قبل مدفوع بیرون میادچن باری هم دکتررفتموهیچ به هیچ اصن داروهااثرنمیکردودردمنونمیفهمیدن تاالان من این مشکلودارم یهوخوب میشه چن روزبعددوباره به همین حالت تااالان یک ساله که من این مشکلودارم خواهش میکنم راهنمایی کنیید
سلام از مطب وقت ویزیت بگیرید. بعد از معاینه و تشخیص بیماری روش درمان مناسب به شما پیشنهاد خواهد شد.
سلام خانم دکتر عزیز خسته نباشید
من حدود دو هفته ست کرونا گرفتم دکتر برام داروهای ناپروکسن و متروماکس و ایروکاست تجویز کرده بود با مصرف این داروها بعد چن دفعه بدنم بشدت واکنش نشان داد و باعث درد و استفراغ و حالت تهوع شدید شدن بشدت حالت تهوع و استفراغ دارم دفع مدفوع ندارم و برام اسون نیست باید از ملین ها استفاده کنم تا راحت مدفوعمو دفع کنم این امر خیلی بهم فشار اورده گاهی وقتا احساس گرسنگی دارم غذا میخورم ولی بعد باعث درد معده و سوزش دارم
ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام از پزشک معالج خود بخواهید که داروهای شما را تغییر بدهند. مصرف غذاهای یبوست زا مثل هویج را به حداقل برسانید و مصرف خوراکی های ملین را افزایش دهید. غذاهای پرفیبر یا مکمل فیبر مصرف کنید. آب و آبمیوه زیاد بنوشید. بعد از منفی شدن تست کرونا از مطب وقت ویزیت بگیرید تا برای شما داروی مناسب تجویز شود. سعی کنید از شیاف استفاده نکنید که به بافت مقعد آسیب نرسد.