عفونت قارچی مقعدی با علامت خارش شدید شناخته می شود و بسته به شدت علائم و قدرت سیستم ایمنی بدن بیمار روش های درمان متفاوتی دارد. ممکن است در بعضی از افراد مشکلاتی مانند خارش مقعدی شدید به وجود آید که این مشکل معمولاً در داخل یا ناحیه اطراف مقعد ایجاد می شود. در واقع می توان گفت خارش مقعد یکی از مشکلاتی است که باعث شرمساری و آزردگی بیماران شده و ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد از جمله این دلایل شستشوی ناکافی، مشکلات پوستی، هموروئید، عفونت های باکتریایی و عفونت قارچی مقعدی می باشد، که برای درمان و تشخیص دقیق باید به متخصص جراحی عمومی مراجعه کنید.
عفونت قارچی مقعدی چیست؟
بیماری عفونت قارچی مقعدی بیماری است که در خانم ها و آقایان دیده می شود. و می توان عامل بروز آن را همان عفونتی دانست که در خانم ها باعث بروز عفونت قارچی واژن خانم ها و آلت تناسلی آقایان می شود.
به طور کلی می توان گفت که این مشکل زمانی به وجود می آید که قارچ ها بر روی لایه های مخاطی یا حتی ناحیه اطراف پوست رشد کنند .معمولاً برای درمان عفونت قارچی مقعدی شیاف های مناسب یا پمادهایی که ضد عفونت های قارچی هستند توسط متخصص تجویز می شود. بیمار نیز موظف است که هر روز ناحیه را تمیز و خشک نگهدارد و مراقبت های خانگی درمان عفونت قارچی مقعدی را طبق دستور پزشک متخصص به طور کامل انجام دهد.
علائم عفونت قارچی مقعدی چیست؟
معمولا افرادی که دچار عفونت قارچی مقعدی می شوند با خارش شدید مواجه می گردند. همچنین در بعضی از افراد ممکن است بیماری با قرمزی و التهاب ناحیه مقعد یا سوزش و همچنین درد همراه باشد. این علائم در بیماران مختلف به صورت موقت یا دائمی بروز می کند.
زمانی که عفونت قارچی مقعدی به صورت مداوم در حال رشد باشد. بیمار خارش بسیار شدیدی را تجربه خواهد کرد که غیر قابل تحمل است. علاوه بر آن ممکن است علائم دیگری نیز به همراه داشته باشد که از جمله اصلی ترین این عوامل عبارت است از:
- وجود خارش همیشگی و بسیار شدید
- بروز حساسیت یا آلرژی که موجب درد و خونریزی می گردد.
- ممکن است این خارش در واژن و آلت تناسلی نیز بروز دهد که می توان گفت در واقع عفونت های مقعدی به این نواحی انتشار یافته است.
- وجود تغییرات پوستی مانند التهاب، قرمزی و خشن شدن پوست
- احساس سوزش
- همچنین خروج لحظه به لحظه ترشحات از ناحیه مقعد نیز می تواند از علائم دیگر عفونت قارچی مقعدی به شمار آیند.
دلیل ایجاد عفونت قارچی مقعدی چیست؟
دلیلی که باعث ایجاد عفونت قارچی مقعدی می شود، در واقع قارچ هایی است که بر روی سطح پوست، داخل واژن و حتی مجاری گوارشی به طور معمول وجود دارند. زمانی که تعداد این قارچ ها به صورت متعادل باشد و رشد نکنند علائمی بروز نخواهد کرد. اما اگر شروع به رشد نامتعارف کنند باعث بروز علائم بیماری می شود. معمولاً این قارچ ها در قسمت هایی مانند حلق، دهان، ناحیه تناسلی مردان، واژن، مقعد و مناطقی که مرطوب و گرم هستند رشد می کنند. همچنین افرادی که معمولاً لباس های تنگ می پوشند زمینه را برای رشد بیشتر این قارچ ها فراهم می کنند.
کاندیدا (Candida ) نوعی قارچ است که باعث عفونت های مخمری قارچی می شود. این قارچ در بخشی طبیعی از فلور پوست ، دهان ، دستگاه گوارش ، مدفوع و واژن بیشتر افراد وجود دارد. فلورا (Flora ) به میکروارگانیسم ها، باکتری ها ، قارچ ها و ویروس ها اشاره دارد که در بدن انسان زندگی می کنند.
فلور بدن می تواند از سلامتی شما محافظت کند، به هضم غذا کمک کند و فواید دیگری نیز به شما ارائه دهد. اما در بعضی موارد، تعادل فلور بدن از کنترل خارج می شود و منجر به عفونت می شود. عواملی که منجر به عدم تعادل فلور بدن می شود شامل:
- استفاده از آنتی بیوتیک
- دیابت یا قند خون بالا
- سیستم ایمنی ضعیف
- بهداشت مقعدی ضعیف (قارچ ها در محیط های گرم ، تاریک و مرطوب بهترین رشد را دارد)
- تغییرات هورمونی، مانند حاملگی و استفاده از کنترل کننده های بارداری خوراکی
درمان عفونت قارچی مقعدی
درمان عفونت قارچی مقعدی بسته به این که تا چه حد جدی باشد متفاوت است. معمولا بیمارانی که سیستم ایمنی قوی دارند دچار عفونت قارچی شدید نمی شوند. به این ترتیب با مصرف یک دوره دارو و تمیز و خشک نگهداشتن ناحیه به درمان بیماری دست می یابند. دقت کنید تا زمان بهبودی کامل نباید روند درمان را قطع کنید و برای اطمینان از درمان قطعی بیماری معاینه متخصص جراحی عمومی ضروری است.
متخصص ممکن است پماد یا شیاف برای شما تجویز کند. این پمادها و شیاف ها معمولا برای عفونت های واژینال هم تجویز می شوند . برخی از این داروها شامل موارد زیر است:
- میکونازول (مونیستات)
- تركونازول (ترازول)
- کلوتریمازول (Lotrimin)
- بوتوکونازول (گینازول)
- فلوکونازول (دیفلوکان)
دقت کنید که مصرف بدون نسخه پزشک به هیچ عنوان توصیه نمی شود. همچنین تشخیص دقیق بیماری به عهده متخصص است و اگر علائم شما ناشی از عفونت قارچی نباشد مصرف این داروها نه تنها کمکی نمی کند بلکه منجر به بروز عوارض دیگری نیز می شود.
بسته به این که وسعت و شدت بیماری تا چه حد باشد دستور مصرف داروهای درمان عفونت قارچی مقعدی متفاوت خواهد بود. ممکن است متخصص دستور بدهد که پماد، کرم و شیاف روزانه تا دو هفته استفاده شود، و سپس هفته ای یک بار برای چند ماه استفاده شود. همچنین ممکن است همراه با داروهای تجویز شده دوزهای متعددی از داروی خوراکی ضد قارچ ، مانند Diflucan نیز تجویز شود.
درمان خانگی عفونت قارچی مقعدی
قبل از انجام درمان خانگی عفونت قارچی مقعدی حتما با متخصص معالج خود مشورت کنید. این درمان ها می تواند شامل شستشوی روزانه ناحیه با شامپو بچه و خشک کردن با باد ملایم سشوار باشد. همچنین استفاده از کرم آلوئوار، روغن درخت چای و روغن زیتون در کاهش علائم خارش مقعدی و التهاب موثر است.
داشتن یک رژیم غذایی سرشار از سبزیجات و میوه ها برای تامین مینرال ها و ویتامین ها بسیار موثر است. کاهش مصرف مواد قندی و ادویه ها و افزایش مصرف مایعات و سبزیجات رمز یک رژیم غذایی عالی برای کنترل عفونت قارچی و تقویت سیستم ایمنی بدن می باشد.
سوالات متداول عفونت قارچی مقعدی
1-روش تشخیص عفونت قارچی مقعدی چگونه است؟
بیمارانی که برای درمان این بیماری به متخصص مراجعه می کنند تحت معاینه قرار گرفته و متخصص سوالاتی در مورد نحوه زندگی و حتی عادات شخصی بیمار می پرسد و در صورتی که احتمال بروز بیماری را بدهد دارو تجویز می کند. اگر بیمار طی یک دوره مصرف دارو بهبود نیابد نمونه برداری و آزمایش تجویز خواهد شد.
2-آیا سبک زندگی و درمان های خانگی می تواند در درمان عفونت قارچی مقعدی موثر باشد؟
بله برای درمان های خانگی باید رژیم غذایی مناسب داشته باشید. همچنین از لباس های زیر پنبه ایی استفاده کنید و به هیچ عنوان ناحیه مقعد را خراش ندهید. تمیز و خشک نگهداشتن ناحیه نیز بسیار مهم است. کاهش وزن برای بیماران دچار چاقی نیز در جلوگیری و درمان عفونت قارچی مقعدی موثر است.
3-چه شوینده ای برای تمیز کردن ناحیه مقعد و عفونت قارچی مقعدی مناسب است؟
بهتر است برای درمان عفونت قارچی مقعدی ناحیه مقعدی را به آرامی و با کمک شوینده های ملایم مانند شامپو بچه که ph کمی دارند تمیز کنید. در داروخانه شوینده های ضدباکتری و ضدقارچ نیز عرضه می شود اما بهترین شوینده که احتمال بروز حساسیت آن پایین است همان شامپو بچه است.
4-چه عواملی عفونت قارچی مقعدی را تشدید می کند؟
در زمان ابتلا به عفونت قارچی مقعدی بهتر است از حمام آب داغ استفاده نکنید، از دستمال های مرطوب و صابون های معطر استفاده نکنید. همچنین از انجام روش هایی که باعث تحریک پوست می شود مانند خشک کردن ناحیه مقعدی با کمک دستمال های زبر بپرهیزید. از خوردن غذاهای پرادویه، فست فود و به خصوص خوراکی های آلرژی زا و فلفلی پرهیز کنید.
5-آیا عفونت قارچی مقعدی از طریق روده ها نیز ایجاد می شود؟
بله، زمانی که رشد این قارچ ها در داخل روده افزایش پیدا کند ممکن است به ناحیه مقعدی نیز برسند و علاوه بر آن دستگاه تناسلی را نیز درگیر کنند.
6-آیا یبوست نشانه عفونت قارچی مقعدی است؟
بله، می توان گفت یکی از نشانه های عفونت قارچی مقعدی تغییرات در اجابت مزاج و یبوست می باشد. در این زمان باید مدفوع نرم و روان باشد و از غذاهایی که فیبر بیشتری دارند استفاده کنید. همچنین می توانید برای درمان سریع تر از مکمل هایی که دارای فیبر هستند استفاده نمایید.
